Wees jezelf

zoals een rots in de branding!

Afgelopen zomervakantie bezocht ik het watersnoodmuseum in Zeeland. Daar hoorde ik hoe een ultieme samenloop van omstandigheden in hartje winter van 1953, een enorme ramp met ongekende overstromingen teweegbracht. Er was een noordwesterstorm, het was stormvloed (langdurige storm die zorgt dat het water ook bij eb al hoog stond), het was springvloed (als niet alleen de maan, maar ook de zon het water naar het oosten trekt) en de dijken waren matig onderhouden, zodat ze onvoldoende voorbereid waren op die extreme omstandigheden.

Later in de week dacht ik er nog over na. Hebben de dijkbewaarders, ondanks al hun ervaring, de zee toch onderschat? Als ervaring in routine en onderschatting verandert, dan heb je een ramp nodig om wakker te worden. Maar waarom toch zou ervaring niet automatisch leiden tot respect voor de machtige zee? Dan ga je steeds weer op zoek gaat naar wat er nodig is om ons ertegen te beschermen. Waarom trekken we wat we denken te weten, niet wat vaker in twijfel, zodat we opnieuw gaan onderzoeken en ontdekken?

Er zo over doordenkend, bleek dit niet alleen een thema voor de dijkbewaking, maar voor ons allemaal. Het is de strijd tussen vanuit je routine reageren, en wakker zijn voor de unieke situaties die zich dagelijks voordoen. Of die tussen doen wat van je verwacht wordt, en je afvragen wat je wilt doen vandaag. Of een van tevoren bedachte vakantieroute volgen, in plaats van je afvragen welke kant je intuïtie je vandaag opstuurt. Is het alleen maar gemakzucht? Of zijn we bang voor plannen die zich kunnen wijzigen? Zijn we bang om ons over te geven aan het moment en wat ons hart zou kiezen op dat moment? Misschien zijn we wel getraind om te voldoen aan de verwachtingen van de mensen om ons heen. En misschien zijn we daar zo aan gewend, dat we ook zelf verwachtingen opleggen aan onszelf en anderen.

Toch blijkt keer op keer dat we dat we eigenlijk vaak niet aan die vaststaande verwachtingen willen voldoen. Maar aan de andere kant, we willen ook niemand teleurstellen. Om je dan onder druk toch op het verwachtte pad te houden, zijn de “deugden” discipline en consequent zijn in het leven geroepen. Die opgelegde druk kun je lang volhouden, maar op een gegeven moment besef je dat je er niet gelukkig van wordt en dat je niet je eigen leven aan het leven bent. Je weet zelfs niet eens meer wie je bent. Dat is een mooi moment, ook al voelt dat voor de meeste mensen absoluut niet zo. Het is een crisis. Het is het punt waarop je naar je ware zelf op zoek gaat. Wat wil ik eigenlijk zelf? Wie ben ik zonder alle verwachtingen en zonder de oordelen over mezelf als ik niet voldoe die verwachtingen?

Als deze langverwachte crisis mag beginnen, mag de façade die je al zo lang met alle moeite overeind hebt proberen te houden, beetje bij beetje vervangen worden door wie je werkelijk bent, door je oorspronkelijkheid. Als je daaraan toe bent en het aandurft, dan kan er een leven beginnen dat je bevredigt en je hart gelukkig maakt. Er is dan natuurlijk nog wel een heel zorgvuldig opgebouwd gewoonte-patroon op te ruimen, en waarschijnlijk zul je daarbij ook angsten en pijnen van vroeger in de ogen moeten schouwen. Maar terwijl je die opruimt komt er meer en meer ruimte voor je hart en je voelt steeds meer levenskracht door je aderen vloeien. Elke nieuwe stap in die ontwikkeling is een feest. Je zelfvertrouwen groeit en je kunt steeds meer van harte je eigen leven gaan leven.